Rezydencje, pałace i dwory epoki nowożytnej na obszarze obecnego województwa śląskiego

Po sesjach poświęconych sztuce przełomu XIX i XX wieku, dwudziestoleciu międzywojennemu, powojennemu z kolei trzydziestoleciu, czyli latom 1945-1975, tematem kolejnej, zorganizowanej przez Górnośląski Oddział SHS w 2018 roku, stały się rezydencje, pałace i dwory tego regionu. Analizując obszar województwa – czytamy we wstępie tomu - odnajdujemy wiele dworów i pałaców, szlacheckich i magnackich rezydencji, założeń parkowych i ogrodowych o niezwykle bogatej historii. (…) Nadszedł czas, aby z refleksją spojrzeć na dokonujące się przez dwa ostatnie stulecia zmiany własnościowe, zasady użytkowania i funkcjonowania wielu tych dworów, pałaców i rezydencji, wynikające w dużej mierze z przemian gospodarczo-ekonomicznych XIX i początków XX wieku oraz politycznych 2. połowy XX stulecia (przede wszystkim po 1945 i 1989 roku). Nadal istotnymi zagadnieniami pozostają problemy rewitalizacji, adaptacji, odbudowy i przebudowy tych zespołów. Książkę otwierają szkice poświęcone pałacowi Mieroszewskich w dawnej wsi Gzichów – obecnie Będzinie. Ten, jak zauważają autorzy, interesujący architektonicznie obiekt miał intrygującą historię i wielu użytkowników. Jest więc niezłym przykładem dobrych i złych praktyk, a także kolejnych przekształceń, analizowanych w tym tomie. Częstym tematem zgromadzonych referatów stała się współczesna doktryna konserwatorska, zakres akceptowanych przekształceń i kwestia przyszłego (w jakiej postaci?) funkcjonowania uratowanego zabytku. Kolejne teksty odnoszą się do degradacji budynków gospodarczych, stanowiących niegdyś zaplecze i integralną część założeń pałacowo-parkowych. Tom zamyka zespół szkiców, powstałych dzięki archiwalnej kwerendzie, a dotyczących planów przebudowy lub stanu historycznego rozmaitych obiektów architektonicznych bądź ogrodów, usytuowanych w krajobrazie dzisiejszego województwa śląskiego.

Bogato ilustrowany tom zaopatrzony został w indeks osób, firm i nazw geograficznych oraz streszczenia w jęz. ang.